Ürək qapaqlarının xəstəlikləri - Özət və Suallar

Suallar

Cavablar

Mitral qapaq darlığı nədir?

Sol qulaqcıq və mədəcik arasındakı qapağın kalsifikasiyası ya daralmasıdır

Ən çox rast gəlinən səbəbi nədir?

Revmatizm

Şikayətlər hansılardır?

1. Təngənəfəslik - sol qulaqcıq təzyiqinin artması ilə əlaqədər ağciyər ödeminə bağlı
2. Hemoptiz – ağciyərdə durğunluğa görə (nadir hallarda həyat üçün təhlükəli olur)
3. Səs dəyişməsi -sol qulaqcıq genişlənməsi qayıdan qırtlaq sinirini sıxdığı üçün
4. Ürək döyünmələr – qulaqcıq fibrillyasiyası

Obyektiv əlamətləri nələrdir?

1. Küy-adətən diastolik
2. Aritmiya
3. İnsult (sol qulaqcıqdan emboliyalar)

Hansı diaqnostik müayinələr edilməlidir?

1. Exokardioqrafiya
2. Ürək boşluqlarının kateterizasiyası

Müalicə metodları hansılardır?

1. Açıq kommisurotomiya (Açıq ürək əməliyyatı)
2. Balon valvuloplastikası: perkutan
3. Qapağın təmiri və ya dəyişdirilməsi

Yüngül simptomatik xəstələr üçün dərman müalicəsini nə təşkil edir?

Sidikqovucular, ACE-inhibitorları

Proqnozu necədir?

Əməliyyat sonra 80% xəstələr 10 ilə qədər yaşayır.

Müalicə üçün göstərişlər hansılardır?

1. Mitral qapaq sahəsi <1.0 sm2 (norma 3-4 sm2)
2. Təkrarlanan tromboemboliyalar
3. Mitral qapaq cərrahiyyəsi PMK-ya (perkutan mitral komissurotomiya) uyğun olmayan simptomatik mitral qapaq darlığı xəstələrinə göstərişdir.
4. PMK (perkutan mitral komissurotomiya) cərrahiyyə riski yüksək olan mitral qapaq darlığı xəstələrinə göstərişdir.

Suallar

Cavablar

Mitral qapaq çatışmazlığı nədir?

Sol qulaqcıq və mədəcik arasındakı qapağın kifayət qədər qapanmaması

Səbəbləri hansılardır?

1. Ciddi mitral qapaq prolapsı - əhalinin 5%-ində qadın ≥ kişi çoxluğu ilə prolaps aşkar edilir.
2. Miokard infarktı sonrası papilyar əzələ disfunksiyası/yırtılması
3. Xorda qopması
4. Revmatizm
5. Endokardit
6. Birləşdirici toxuma xəstəlikləri

Ən çox rast gələn səbəblər hansılardır?

1. Revmatizm
2. Xorda qopması/papilyar əzələ disfunksiyası

Şikayətlər hansılardır?

Adətən gizli və gec bilinən: təngnəfəslik, ürəkdöyünmə, yorğunluq

Obyektiv əlamətləri nələrdir?

Küy – holosistolik, zirvədə olub qoltuqaltı nahiyəyə yayılan

Diaqnozu necə qoyulur?

1. Exokardioqrafiya
2. Ürək boşluqlarının kateterizasiyası

Müalicəsi nədən ibarətdir?

1. Qapaq dəyişdirilməsi
2. Qapaq təmiri (annuloplastika)

Müalicə üçün göstərişlər hansılardır?

1. Kəskin mitral çatışmazlıq
2. Ürəyin atım fraksiyası (AF) <30% - aşağı olan simptomatik xəstələr əməliyyata göstərişdir.
3. Sol mədəcik disfunksiyası (AF) <60% və ya sol mədəcik sistola sonu diametri>45mm olan asimptomatik xəstələrdə mitral qapaq əməliyyatı göstərişdir.
4. Əməliyyat riski yüksək olan, lakin müdaxilə üçün exokardioqrafik kriteriyalara sahib olan simptomatik mitral çatışmazlıqlı xəstələr perkutan mitral qapaq müdaxiləsinə göstərişdir.

Suallar

Cavablar

Aorta qapaq darlığı nədir?

Aorta qapağının destruksiya və kalsifikasiyası nəticəsində daralmasına görə sol mədəcikdən qanın qovulmasının çətinləşməsi

Səbəblər hansılardır?

1. Bikuspid aorta qapağının kalsifikasiyası - ən çox rast gəlinən anadangəlmə qapaq qüsurudur
2. Revmatizm
3. Qazanılmış kalsifikasiya - 70 və 80 yaşlarda

Şikayətlər nələrdir?

1. Döş ağrıları - əməliyyatsız orta yaşam 5 il
2. Senkop - özündən getmə - əməliyyatsız orta yaşam 3 ilə qədər
3. Ürək çatışmazlığı - əməliyyatsız orta yaşam 2 il
4. Asimptomatik ola bilər

Obyektiv əlamətlər hansılardır?

Küy, adətən sistolik

Nə üçün uca, gur eşidilən küy yaxşı əlamət hesab edilir?

Sol mədəciyin funksiyasının saxlanmasını göstərir

Zaman keçdikcə nə üçün aorta darlığının küyü azala bilər?

Sol mədəciyin funksiyası azalarsa

Diaqnozu necə qoyulur?

Exokardioqrafiya və ürək boşluqlarının kateterizasiyası

Müalicəsi nədən ibarətdir?

Valvuloplastika və ya aorta qapağının dəyişdirilməsi

Əməliyyata göstərişlər nələrdir?

1. Ciddi yüksək qradientli (orta qradient ≥ 40mmHg, sürət zirvəsi ≥ 4m/s) simptomatik aorta qapaq darlığı
2. Ürəyin atım fraksiyası aşağı olan (AF<50%), aşağı qradientli (orta qradient ≤40mmHg) ciddi aorta qapaq darlığı
3. Ciddi aorta qapaq darlığı olan, məşq testində simptomları üzə çıxan asimptomatik xəstələr.
4. Qapaq sahəsi 0.75 sm2-dən kiçik olan

Əməliyyat risqi yüksək olanlarda nə edilir?

Balon aort “valvuloplastikası” (perkutan)

Transfemoral aorta qapaq implantasiyası

Transfemoral aorta qapaq implantasiyası nə deməkdir?

Yüksək riskli xəstələrdə döş qəfəsi açılmadan və anesteziya verilmədən transfemoral yolla aorta qapağının dəyişdirilməsi

Suallar

Cavablar

Aorta qapağının çatışmazlığı nədir?

Aorta qapağının tam qapanmamasıdır

Səbəblər nələrdir?

1. Bakterial endokardit
2. Revmatizm
3. Kollagen damar xəstəliyində qapaq həlqə genişlənməsi - xüsusən Marfan sindromu

Şikayətlər hansılardır?

1. Ürəkdöyünmə
2. Ortopnoe, təngnəfəslik
3. Döş ağrıları (koronar qan axını ən çox diastola zamanı və aortadan qan qayıdarkən baş verir)

Obyektiv əlamətləri nələrdir?

1. Küy, adətən diastolik
2. Nəbz təzyiqinin artması: periferik arteriyalar üzərində palpasiya edilən “tapança atəşi (pistol shota)”, “su çəkici”nəbzi, Corrigan nəbz

Corrigan nəbzi nədir?

1. Diastolik arterial təzyiqin aşağı olması
2. Geniş nəbz təzyiqi ; məs: AT 150/40mmHg

Diaqnozu necə qouyulur?

Exokardioqrafiya və ürək boşluqlarının kateterizasiyası

Müalicəsi nədən ibarətdir?

Aorta qapağın təmiri və ya dəyişdirilməsi

Əməliyyata göstərişlər hansılardır?

1. Kəskin aorta qapaq çatışmazlığı - infeksion endokardit və aortanın disseksiyasına görə təcili əməliyyata göstərişdir.
2. Simptomatik aorta qapaq çatışmazlığı
3. Ürəyin atım fraksiyası (AF)<50% -dən az olması və sol mədəcik genişlənməsi – sol mədəcik diastola sonu diametri > 70mm və ya sol mədəcik sistola sonu diametri >50mm olan asimptomatik xəstələr

Suallar

Cavablar

İnfeksion endokardit nədir?

Ürək qapaqlarının bakterial infeksiyasıdır, uzun sürən qızdırma ilə müşayiət olunur

Şərait yaradıcı vəziyyətlər hansılardır?

1. Qapaq xəstəlikləri
2. Bakteremiya verə bilən müdaxilələr-vena daxilinə dərman yeridilməsi

Ən çox səbəb olan törədicilər hansılardır?

1. S.viridans: qeyri-normal qapaqlarla əlaqəlidir.
2. S.aureus: venadaxili dərman istifadəsi ilə əlaqəlidir.
3. S.epidermitidis: mexanik qapaqlarla əlaqəlidir.

Əlamətləri/simptomları hansılardır?

1. Küy (yeni və ya dəyişən)
2. Petexiya
3. Splinter (qəlpəli) qanaxmalar (dırnaqlarda)
4. Roth ləkələri (gözün torlu qişasında)
5. Osler düyünləri (qabarıq, ayaqaltı və ovuc nahiyələrində ağrılı,
6. Janeway lezyonu (zədələnməsi)

Hansı diaqnostik müayinə metodları həyata keçirilməlidir?

1. Exokardioqrafiya, transezofageal exokardioqrafiya (TEE)
2. Bütün növ yaxmalar

Müalicəsini nə təşkil edir?

Antibiotikoterapiya

Proqnozu necədir?

Qapaqlarda ciddi çatışmazlıq yaranarsa qapağın təmiri və ya protezləşdirilməsi