Mədə və 12bb anatomiyası və fiziologiyası üzrə suallar
N.Y.Bayramov, A.K.Səfiyeva, F.Əhmədov
Mədənin anatomiyası və fiziologiyası
|
Mədənin hansı hissələri var? |
|
|
Mədənin arterial qan təchizatı hansı arteriyalar vasitəsi ilə həyata keçirilir? |
|
|
Mədənin arxasında hansı sahə var? |
Kiçik piylik cibi |
|
Kiçik piylik cibinin “qapısı” haradır? |
Vinslov dəliyi |
|
Mədə divarının hansı qatları var? |
|
|
Mədənin selikli qatında hansı hüceyrələr var və nə ifraz edirlər? |
|
|
Pepsin nədir? |
Zülalları parçalayan enzimdir |
|
İntrinsik faktor nədir? |
Parietal hüceyrələrdən ifraz olunan proteindir, vitamin B12- ilə birləşərək onun bağırsaqdan sorulmasına kömək edir. Daxili Kassl faktoru da deyilir. |
|
Mədənin əsas funksiyaları hansılardır? |
Çəllək Qidanı bağırsaq həzmi üçün hazırlama Absorbsiya |
|
Çəllək funksiyası nə deməkdir? |
Qidalar mədədə müəyyən müddət saxlanılır və hissə-hissə bağırsağa ötürülür. |
|
Çəllək funksiyasının pozulması nəyə səbəb ola bilir? |
Dumping sindromuna |
|
Qidaların bağırsaq həzminə hazırlığı üçün mədədə hansı proseslər gedir? |
Qarışdırma, osmotik tənzim, bərk qidaların yumşadılması, protein və polisaxaridlərin ilkin həlli və s. |
|
Mədədə hansı fizioloji preseslər baş verir? |
Sekresiya Deqradasiya və sorulma Hərəki Qoruma |
|
Mədə sekresiyasının əsas stimulyatorları hansılardır? |
Qida, xolinergik stimullar, histamin, gastrin |
|
Mədənin motorikasının stimulyatorları hansılardır? |
Xolinergik təsir və motilin |
Qastro-intestinal hormonlar və fiziologiyası
|
Mədə hüceyrələrindən ifraz olunanlar hansılardır?
|
|
|
Parietal hüceyrələrdən HCl ifrazını stimulə edən 3 hüceyrə reseptorları hansılardır? |
|
|
Entero-hepatik sirkulyasiya nədir? |
Öd turşusunun qaraciyərdən bağırsağa keçməsi və portal vena ilə yenidən qaraciyərə qayıtmasıdır. |
|
Öd turşularının ən çox absorbsiya olduğu yer? |
Terminal ileum |
|
Normal yemək vaxtı öd turşuları neçə dəfə sirkulyasiya edir? |
İki dəfə |
|
Öd kisəsinin boşalmasının stimulyatoru nədir? |
Xolesistokinin və azan sinir |
|
Öd kisəsinin boşalmasının inhibitoru nədir? |
Somatostatin, simpatik sinirlər |
|
Sfinkter nədir və əsas əhəmiyyəti nədən ibarətdir? |
Sirkulyar əzələ toxumasıdır və möhtəviyyatı hissə-hissə buraxır |
|
Sfinkterin əlavə funksiyası nədir? |
Möhtəviyyatın geriyə qayıtmasını qarşısını alır (reflüksu əngəlləyir) |
|
Həzm sistemində 5 əsas sfinkter hansılardır? |
Yuxarı və aşağı ezofaqus, pilorik, papilla Vater və anal |
|
Bu sfinkterlər arasında ən güclüsü hansıdır? |
Anal sfinkter |
|
Həzm sistemində daha hansı antireflüks strukturlar var? |
Hiss bucağı və ilio-sekal qapaq. |
Xolesistokinin
|
Xolesistokinin mənbəyi haradır? |
Onikibarmaq bağırsağın selikli qişası |
|
Xolesistokinin ifrazını nə stimulyasiya edir? |
Yağ, protein, aminturşular və HCl |
|
Xolesistokinin funksiyası nədir? |
|
Sekretin
|
Sekretinin mənbəyi haradır ? |
Onikibarmaq bağırsaq hüceyrələri (xüsusən argiofil S hüceyrələr). |
|
Sekretinin ifrazını nə stimulə edir? |
pH 4.5 aşağı olması, duodenumda yağ |
|
Sekretinin ifrazını nə inhibə edir? |
Duodenumda yüksək pH (qələvi mühit) |
|
Sekretinin funksiyaları nədir? |
Pankreasdan bikorbonat və su ifrazını artırır. Öd və bikarbonat ifrazını artırır. Aşağı ezofageal sfinkter tonusunu azaldır, mədədən turşu ifrazını azaldır. |
Qastrin
|
Gastrinin mənbəyi haradır? |
Mədə, antrumda G hüceyrələr |
|
Gastrinin ifrazını nə stimulyasiya edir? |
Zülallar və aminturşular, vaqal impuls və kalsium |
|
Gastrinin ifrazını nə inhibə edir? |
Turş mühit (pH 3.0 –dən aşağı), somatostatin |
|
Gastrinin funksiyaları nədir? |
Parietal hüceyrələrdən HCl ifrazını artırır. Mədə və nazik bağırsaq mukozasına trofiki təsir |
Somatostatin
|
Somatostatinin mənbəyi haradır? |
Pankreasın D hüceyrələri |
|
Somatostatinin ifrazını nə stimuyasiya edir? |
Qida |
|
Somatostatinin funksiyaları nədir? |
Mədə-bağırsağın bütün funksiyalarını inhibə edir. |
Digər funksiyalar
|
Yoğun bağırsağın əsas funksiyaları hansılardır? |
|
|
Nazik bağırsağın 3 əsas funksiyaları hansılardır? |
|
|
Orqanizmdə hormon ifraz edən ən böyük orqan hansıdır? |
Bağırsaqlar |
|
Nazik bağırsağın əsas qida mənbəyi nədir? |
Mənfəzdəki qidalar və qlütamin |
|
Yoğun bağırsağın əsas qida mənbəyi nədir? |
Qısa zəncirli yağ turşuları |
|
Kalsium harada absorbsiya olunur? |
Aktiv olaraq onikibarmaq bağırsaqdan, passiv olaraq nazik bağırsaqdan |
|
Dəmir harada absorbsiya olunur? |
Onikibarmaq bağırsaqdan |
|
Vitamin B12 harada absorbsiya olunur? |
Terminal ileumdan |
|
Öd kisəsinin yığılmasını əsasən hansı hormonla tənzim olunur? |
Xolesistokinin |
|
Mədə və terminal ileum çıxarıldıqdan sonra xəstə nəyi qəbul etməlidir? |
B12 |
|
Ödün əsas tərkib hissələri nələrdir? |
Su, fosfolipid (lesitin), öd turşuları, xolesterin və bilirubin |
|
Öd daşları ən çox nədən əmələ gəlir? |
Xolesterindən |
|
Opiatlar bağırsağa necə təsir edir? |
Opiatlar sodium (Na) absorbsiyasını stimulyasiya edir, ileumun sekresiyasını inhibə edir, peristaltikanı azaldır. |
|
Qida borusu hansı əzələ liflərindən təşkil olunub - eninəzolaqlı yoxsa saya? |
Hər ikisindən. Yuxarı 1/3- eninəzolaqlı əzələ toxuması təşkil olunub, motor sinirləri ilə innervasiya olunur. Orta 1/3-i qarışıqdır. Aşağı 1/3-i saya əzələ toxumasından ibarətdir, azan sinirlərlə innervasiya olunur. |
|
Hansı elektrolitlər kolondan aktiv olaraq sorulur? |
Na və Cl |
|
Hansı elektrolit kolondan aktiv olaraq sekresiya olunur? |
HCO3 |
|
Hansı elektroliti kolon passiv olaraq sekresiya edir? |
K |
|
Gastrokolik refleks nədir? |
Artmış kolon peristaltikası fonunda mədənin motor və sekretor funksiyası artır. |
|
Qaraciyərin qan təchizatı necədir? |
75 % portal venadan (qida ilə zəngin), 25% hepatik arteriya (oksigenlə zəngin) |
|
Peyer düyünləri nədir? |
Nazik bağırsaqların selikaltı qatında yerləşən, T və B limfositlərdən ibarət olan limfoid toxuma. |