Döş qəfəsi travmaları - Özət və Suallar

Özət

“Travmanın nəticəsi = anatomik zədələnmə + funksional pozulma + xəstənin rezervi”

Döş qəfəsi travmasında xəstənin stabil olub-olmamasından asılı olmayaraq əvvəlcə standart ardıcıllıqla (YADDAŞ) birinci yoxlama təkrarlanaraq stabillik qiymətləndirilir və gərəkərsə stabilləşdirmə tədbirləri həyata keçirilir. Döş qəfəsi travmalarında ilk növbədə aşağıdakı həyati təhlükəli zədələnmələr yoxlanılmalı və aradan qaldırılmalıdır:

hava yolları tıxanması – endotraxeal intubasiya
gərgin pnevmotoraks – plevral drenaj
açıq pnevmotoraks – plevral drenaj
yelkən döş qəfəs – mexaniki ventilyasiya
massiv hemotoraks – torakotomiya
ürək tamponadası – perikardiosentez və torakotomiya
böyük damar zədələnmələri – torakotomiya, angioqrafik müadaxilələr
ağciyər əzilməsi – mexaniki ventilyasiya

Xəstə stabildirsə zədələnmələri dəqiqləşdirmək və gözdən qaçırmamaq üçün ikinci yoxlama (“təpədən dırnağa”) yenidən təkrarlanır (üçüncü yoxlama). Bundan sonra döş qəfəsi travmasının xarakteri, zədələnən orqan və ağırlıq dərəcəsi müəyyənləşdirilir. Bu məqsədlə klinik müayinə və stabil xəstələrdə KT edilir. Bu iki standart müayinəyə əlavə olaraq EKQ, exokardioqrafiya, ezofaqoskopiya, bronxoskopiya, laborator və digər müayinələr aparıla bilər.

Zədələnən orqana və ağırlıq dərəcəsinə uyğun müalicə tədbiri seçilir.

Döş qəfəsi travmaları üzrə suallar

N.Y.Bayramov, Ş.Ə.Məmmədova

Suallar	Cavablar
Döş divarı yaralanmalarında xəstəyə yanaşma necə olmalıdır?	Yara təftiş edilməli daxilə keçmirsə - I-li işlənmə və tikiş Plevraya keçirsə - plevral denaj, yara işlənməsi, orqan zədələnməsinin aydınlaşdırılması
Döş divarı hematomalarında xəstəyə yanaşma necə olmalıdır?	İzləmə Böyüyən hematomalarda - cərrahi müdaxilə İrinləmiş hematomalarda - drenaj
Qabırğa sınıqlarında klinik əlamətlər hansılardır?	Nəfəsalmada ağrı Palpator xırıltı ələmətləri Plevra, ağciyər və damar zədələnmə əlamətləri
Döş sümüyünün sınıqlarında klinik əlamətlər nələrdir?	Tənəffüs aktında və palpator ağrı
Döş sümüyünün sınıqlarında ilk yardım üsulları hansılardır?	Yerdəyişməyən sınıqlarda konservativ müalicə (ağrıkəsici) Yerdəyişən sınıqlarda isə cərrahi korreksiya
Kürək sümüyü sınıqlarının müalicə üsulları hansılardır?	Konservativ
Körpücük sümüyü sınıqlarında klinik əlamətlər hansılardır?	Ağrı və çiyində deformasiya
Körpücük sümüyü sınıqlarında müalicə üsulları hansılardır?	Cərrahi korreksiya
Döş qəfəsi sümüklərinin sınıqlarında diaqnostika üsulları hansılardır?	Rentgen və ya KT
Ağciyər əzilməsinin klinik əlamətləri hansılardır?	Asimptomatik - kiçik ölçülü əzilmə və hematoma Hipoksiya əlamətləri - böyük əzilmələr
Ağciyər əzilməsinin diaqnostika üsulları hansılardır?	Rentgen və KT
Ağciyər əzilməsinin müalicə üsulları hansılardır?	Mexaniki ventilyasiya və bronxial tualet - hipoksiya əlamətləri olanlarda
Ağciyər yaralanmasının klinik əlamətləri hansılardır?	\Kiçik pnevmotoraks və hemotoraks əlamətləri - periferik ağciyər zədələnmələri \Pnevmotoraks, massiv hemotoraks və endobronxial qanaxma əlamətləri - böyük bronx və damar zədələnmələri
Ağciyər yaralanmasının diaqnostika üsulları hansılardır?	KT, bronxoskopiya
Ağciyər yaralanmasının müalicə üsulları hansılardır?	\Periferik ağciyər zədələnmələri - plevral drenaj, ikincili drenaj, bronxoskopiya, cərrahi əməliyyat \Orta və böyük bronxların zədələnməsi - stend
Ağciyər yaralanmalarında cərrahi əməliyyata göstərişlər nələrdir?	İkinci drenaja baxmayaraq davam edən hava qaçağı pay bronxlarının zədələnməsi
Hemotoraksda müalicə üsulları hansılardır?	Plevral drenaj Cərrahi müdaxilə
Hemotoraksda cərrahi müdaxiləyə göstərişlər nələrdir?	Massiv və laxtalanmış hemotoraksda (5 gün ərzində)
Hemotoraksda torakotomiyaya göstərişlər nələrdir?	Drenaj edilən anda ilkin olaraq 1,5 litrdən çox qan gəlməsi və ya 6 saatlıq müşahidədə saatda 200 ml-dən çox qan gəlməsi
Endobronxial qanaxmanın diaqnostika üsulları hansılardır?	Bronxoskopiya
Endobronxial qanaxmanın müalicə üsulları hansılardır?	Təcili bronxoskopik sanasiya Əks tərəfdəki ağciyər bronxunun intubasiyası - hipoksiya əlamətləri olanlarda Təcili əməliyyat, bronxial stend və ya damar embolizasiyası
Traxeobronxial travmanın klinik əlamətləri hansılardır?	Massiv dərialtı emfizema
Traxeobronxial travmanın diaqnostika üsulları hansılardır?	KT və bronxoskopiya
Traxeobronxial travmanın müalicə üsulları hansılardır?	İntubasiya - Stabilizasiya üçün Təcili əməliyyat
Traxeobronxial travmanın müalicəsində əməliyyat üsulları hansılardır?	Kəsilmiş yaralarda işlənmə və tikiş Küt travmalarda traxeya və bronxun 2-3 həlqəsinin rezeksiyası və reanastomoz
Qida borusu zədələnmələrinin klinik əlamətləri hansılardır?	Erkən əlamətləri – boyunda emfizema, divararalığında hava, qanqusma Gec əlamətləri – boyun fleqmonası, mediastinit peritonit və sepsis
Qida borusu zədələnmələrinin diaqnostika üsulları hansılardır?	KT Suda həll olan kontrastla endoskopik müayinə
Qida borusu zədələnmələrinin müalicə üsulları hansılardır?	Təcili müdaxilə Birincili tikiş, izolyasiya (yöndəyişmə, diversiya), rezeksiya, stend və sadə drenaj
Qida borusu zədələnmələrinin müalicə üsulları hansılardır?	I-III dərəcəli yaralanmalarda birincili tikiş Seqmentar defekt və devaskulyarizasiyalarda: stabil xəstələrdə rezeksiyası və proksimal stoma qeyri-stabil xəstələrdə isə yöndəyişmə və ya sadə drenaj Gec dövrlərdə (24-48 saatdan sonra) - mediastinumun geniş drenajı, yöndəyişmə və ya stend Patoloji qida borusunda - total rezeksiya
Ürəyin zədələnmələrinin diaqnostika üsulları hansılardır?	Exokardioqrafiya
Ürəyin zədələnmələrinin müalicə üsulları hansılardır?	Ürək tamponadasında perikardiosentez və ya subksifoid perikardiotomiya və təcili torakotomiya
Ürəyin küt zədələnmələrinin klinik əlamətləri hansılardır?	Asimptomatik formadan tutmuş ürək tamponadası və kardiogen şoka qədər
Ürəyin küt zədələnmələrinin diaqnostika üsulları hansılardır?	EKQ Exokardioqrafiya
Ürəyin küt zədələnmələrinin müalicə üsulları hansılardır?	Konservativ - miokard infarktı kimi Cərrahi - miokard və ya qapaq zədələnmələrində
Döşdaxili böyük damarlarının zədələnmələrinin klinik əlamətləri hansılardır?	Massiv hemotoraks Ürək tamponadası Şok və genişlənmiş mediastinum əlamətləri (rentgenoloji olaraq)
Döşdaxili böyük damarlarının zədələnmələrinin diaqnostika üsulları hansılardır?	Stabil xəstələrdə KT, angioqrafiya, exokardioqrafiya Qeyri-stabil xəstələrdə əməliyyat vaxtı
Döşdaxili böyük damarlarının zədələnmələrinin müalicə üsulları hansılardır?	Cərrahi – birincili bərpa və ya damar qreftləri
Döş axacağı zədələnmələrinin klinik əlamətləri hansılardır?	Drenajdan davamlı limfa axıntısı
Döş axacağı zədələnmələrinin diaqnostika üsulları hansılardır?	Mayedə triqliseridlərin yüksək konsentrasiyası
Döş axacağı zədələnmələrinin müalicə üsulları hansılardır?	Konservativ tədbirlər yağsız diet effektiv olmadıqda parenteral qidalanma və oktreotid - 4 həftə Cərrahi müalicə - axarın bağlanılması
Döş axacağı zədələnmələrində cərrahi əməliyyata göstərişlər nələrdir?	4 həftəlik konservativ müalicəyə baxmayaraq limfa ifrazı 1500 ml-dən çox olması
Diafraqma zədələnmələrinin klinik əlamətləri hansılardır?	Erkən mərhələdə zəif əlamətlər Gec dövrlərdə yırtıq əlamətləri
Diafraqma zədələnmələrinin diaqnostika üsulları hansılardır?	Rentgen - 40% hallarda normal görüntü KT və əməliyyat vaxtı
Diafraqma zədələnmələrinin müalicə üsulları hansılardır?	Hemo- və pnevmotoraks olarsa plevral drenaj Defektin bərpası - birincili tikiş, yamaqla bərpa

Travma - Özətlər və Suallar Baxış sayı: 13711