Özət
Ağciyərin ən çox rast gəlinən irinli iltihabı xəstəliklərinə abses, bronxoektaziya, orta pay sindromu, sistik fibroz və ağciyər qanqrenasını aid etmək olar.
Ağciyərdə hüdudlanmış irinli-nekrotik ocaq abses adlanır, adətən digər xəstəliklərin ağırlaşması kimi ortaya çıxır. Bronxogen-aspirasion, postpnevmonik və postişemik səbəblər ağciyərdə klassik mexanizmlə (“nekroz ® iltihab ® infeksiya ® hüdudlanma”) absesin əmələ gəlməsinə gətirib çıxarırlar. Xəstəlik əksər hallarda səbəbin fonunda kəskin başlayır, öskürək, döş qəfəsində ağrı, təngnəfəslik, halsızlıq və SİRS-sepsis əlamətləri ilə büruzə verir. Bir neçə gün sonra bronxa və ya plevraya açılma əlamətləri ortaya çıxır (çoxlu miqdarda iyli-irinli bəlğəm, hərarətin düşməsi və ya ağrı, təngnəfəsliyin artması, sepsisin dərinləşməsi və s.). Bu mərhələdə irinli plevrit, digər tərəfin aspirasiyası, septik şok və letallıq meydana gələ bilər. Letallıq baş verməyən hallarda xronikləşmə fazası meydana gəlir. SİRS-sepsis əlamətləri ilə yanaşı KT-də nekroz sahəsi, hava-maye səviyyəsi, formalaşmaqda olan boşluğun görünməsi absesin xarakterik diaqnostik əlamətlərdir. Müalicəsində ilkin olaraq antibiotikoterapiya və dəstək müalicələri aparılır, göstərişə görə perkutan drenaj və cərrahi müalicələr edilir.
Ağciyər absesi üzrə suallar
N.Y.Bayramov, Ş.Ə.Məmmədova
|
Suallar |
Cavablar |
|
Ağciyər absesi nədir? |
Ağciyərdə hüdudlanmış irinli-nekrotik ocaq |
|
Hansı klinik formaları var? |
Kəskin (6 həftəyə qədər) və xroniki (6 həftədən çox) |
|
Səbəbi və ya risk faktorları nələrdir? |
|
|
Patogenezi nədən ibarətdir? |
Nekroz ® İltihab ® İnfeksiya ® Hüdudlanma |
|
Gediş xüsusiyyəti necədir? |
Kəskin gedişlidir: pnevmoniya, bronxa və ya plevrya açılma və xronikləşmə |
|
Ağırlaşmaları nələrdir? |
|
|
Absesin pnevmoniya mərhələsində klinik əlamətlər hansılardır? |
|
|
Absesin bronxa açılma əlamətləri nələrdir? |
|
|
Plevraya açılma – irinli plevrit əlamətləri nələrdir? |
|
|
Xroniki abses əlamətləri nələrdir? |
|
|
Hansı xəstələrdə şübhələnmək lazımdır? |
|
|
Dəqiqləşdirmək üçün hansı müayinələr lazımdır? |
|
|
Laborator əlamətləri nələrdir? |
Leykositoz (çubuqnüvəli neytrofillərin hesabına) |
|
Görüntüləmə əlamətləri nələrdir? |
|
|
Diaqnostik kriteriyalarını sadala? |
|
|
Müalicə üsulları hansılardır? |
|
|
Ağciyər absesinin drenajlanması üçün göstəriş nədir? |
Antibiotikoterapiyaya 48-72 saat ərzində cavab alınmırsa |
|
Abses drenajlanmasının hansı növləri var? |
Postural, bronxoskopik (ilk seçim) və perkutan |
|
Əməliyyata göstərişlər nələrdir? |
|
|
Əməliyyat üsulları hansılardır? |
Lobektomiya |
|
Proqnozu nədir? |
Konservativ müalicə 70% hallarda effektiv olur.Letallıq – 5-20%, immunosupressivlərdə isə 28%-ə çatır |