Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyi Elmi-Tibbi Şurasının 6 dekabr 2018 tarixli 24 saylı və Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin 07.02.2019 tarixli F-66 saylı qərarı ilə “070101-Müalicə işi” ixtisası üzrə dərslik kimi təsdiq edilmişdir

Ağciyərin digər törəmələri - Özət və Suallar

Özət

Ağciyərin birincili bəd xassəli törəmələri arasında xərçəngdən sonra ən çox rast gəlinəni bronxial adenomalardır və bunun histoloji cəhətdən 3 növü var (karsinoid, adenoid sistik karsinoma, mukoepidermoid karsinoma). Bronxial adenomalar adətən öskürək və boğulma əlamətləri ilə ortaya çıxır, diaqnozu KT və bronxoskopiya və biopsiya ilə dəqiqləşdirilir, əsas müalicəsi cərrahi yolladır. Yerindən və yayılma dərəcəsindən asılı olaraq lobektomiya, pulmonektomiya və ya bronxial rezeksiya tətbiq edilə bilər.

Ağciyərin birincili xoşxassəli törəmələri çox az rast gəlinir, əksəriyyəti hamartomalardır, lakin fibroma, leyomioma, neyrofibroma, mioblastoma da rast gəlinə bilir. Bu törəmələr əksər hallarda təsadüfi müayinələrdə tək düyün kimi aşkar edilir, kalsifikasiyaları ola bilir, diaqnozu biopsiya ilə dəqiqləşdirilir, müalicəsi adətən cərrahidir.

 

Ağciyərin digər törəmələri üzrə suallar

N.Y.Bayramov, Ş.Ə.Məmmədova

 

Suallar

Cavablar

Histoloji təsnifatı:

  • karsinoid törəmələr (85-90%)
  • adenoid sistik karsinoma (10%)
  • mukoepidermoid karsinoma (5%)

Karsionid törəmə nədir?

Bronxun APUD hüceyrə törəməsidir

Xarakterik xüsusiyyəti nədir?

Yavaş böyümə (lakin malign ola bilir)

Birincili lokal dəyişikliklər nələrdir?

Xırıltılı tənəffüs və bronxial obstruksiya və ya stenoz səbəbindən atelektaz

Hansı xəstəliklə differensial diaqnostika vacibdir?

Bronxial astma

Diaqnoz necə qoyulmalıdır?

Bronxoskopiyada bronx mənfəzinə qabarmış epitellə örtülmüş qırmızı-sarı-bənövşəyi kütlə

Müalicəsi nədən ibarətdir?

  • Rezeksiya (limfa düyünlərinin disseksiyası ilə lobektomiya)
  • Proksimal bronx lezyonları üçün sleeve rezeksiya

Traxeobronxial sleeve rezeksiya nədir?

Bronx seqmentinin rezeksiyası, uc-uca anastomozun qoyulması, aşağı payın saxlanılması

Karsinoid törəmənin tam cərrahi rezeksiyasından sonra 5 illik yaşama göstəricisi neçə faizdir?

Neqativ düyünlərdə ˃90%

Pozitiv düyünlərdə 66%

Adenoid sistik karsinomanın xarakterik xüsusiyyətləri nələrdir?

  • lokal invaziyaya meyillidir
  • metastazları gec mərhələdə verir
  • traxeyanın aşağı hissələrində rast gəlinir

Mukoepidermoid törəmələrin xarakterik xüsusiyyətləri nələrdir?

  • tüpürcək vəzisinə bənzər toxumadan ibarətdir
  • tərkibində selik ifraz edən, yastı epitel və aralıq hüceyrələr olur

Gediş xüsusiyyəti necədir?

yavaş böyüyür

Klinik əlamətləri hansılardır?

öskürək və boğulma əlamətləri

Dəqiqləşdirmək üçün hansı müayinələr lazımdır?

  • KT
  • Bronxoskopiya
  • Biopsiya

Müalicə üsulları hansılardır?

Cərrahi

Əməliyyat üsulları hansılardır?

Lobektomiya, pulmonektomiya və ya bronxial rezeksiya

Proqnozu nədir?

Nadir hallarda karsinoid sindrom törədir

Ağciyərin birincili xoşxassəli törəmələrinin rastgəlmə tezliyi nə qədərdir?

Törəmələr arasında rastgəlmə tezliyi 1%-dən azdır

Ən çox rast gəlinən növü hansıdır?

Hamartoma

Xoş xassəli törəmələrin klinik əlamətləri nələrdir?

  • Asimptomatik - periferik, kiçik ölçülü olan törəmələr
  • Simptomatik - mərkəzi lokalizasiyalı, böyük törəmələr

Dəqiqləşdirmək üçün hansı müayinələr lazımdır?

  • təsadüfi müayinələrdə tək düyün kimi aşkar edilir, kalsifikasiyaları olur (10-30)
  • biopsiya

Müalicə üsulları hansılardır?

  • ekonomik rezeksiya (kənari, seqmentar rezeksiya)
  • bronx rezeksiyası, lobektomiya - mərkəzi lokalizasiyalı və obstruksiya törədən hallar