Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyi Elmi-Tibbi Şurasının 6 dekabr 2018 tarixli 24 saylı və Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin 07.02.2019 tarixli F-66 saylı qərarı ilə “070101-Müalicə işi” ixtisası üzrə dərslik kimi təsdiq edilmişdir

Vaskulyar malformasiyalar - Özət və Suallar

Özət

Vaskulyar malformasiyalar birincili hemangioma və həqiqi malformasiyalar (anadangəlmə, travmatik, yatrogen) olmaqla 2 qrupa bölünür. Anadangəlmə malformasiyalar adətən doğuş zamanı aşkar olunur. Simptomlar AVM-in ölçüsündən, yeri, zədələnmiş damarın növü və qanın axın sürətindən asılıdır. Aşağı sürətli qan axını olan damarlarda damar diametri böyükdürsə kosmetik defekt yarana bilər, Venoz tromboz zamanı ağrı ön plana keçə bilir. Əksərən hərəkət etdikdə simptomlar daha da artır. Yuxarı sürətli qan axını olan malformasiyalar əsasən asimptomatikdir, venoz küy eşidilir. Lokal hiperhidratasiya, hiperemiya, xoralanma və yaxud qanaxma ilə nəticələnə bilər. Əgər ölçüsü böyük və müalicə olunmursa kardial fəsadlara səbəb ola bilir. Diaqnostikasında Rəngli dupleks müayinəsi, MRT, angioqrafiya müayinələrindən istifadə olunur. Anadangəlmə AVM adətən uşaq  böyüdükcə kiçilir. Böyüklərdə AVM-in müalicəsi fəsad yarandıqda və yaxud kosmetik göstərişlərlə icra edilir. Göstərişə görə intervension radioloji terapiya və cərrahi üsullar istifadə edilə bilər.

Vaskulyar malformasiyalar üzrə suallar

N.Y.Bayramov, M.M.Kərimov, Ş.Ə.Məmmədova

 

Suallar

Cavablar

Vaskulyar malformasiyaların hansı növləri var?

  • Birincili hemangioma
  • Həqiqi arterivenoz malformasiya (AVM)

AVM-nin hansı səbəbləri var?

  • Anadangəlmə
  • Travmatik
  • Yatrogen

Klinik əlamətləri nələrdir?

  • Asimptomatik olması
  • Kosmetik deffekt - damar diametri böyükdürsə
  • Ağrı - qəfləti tromboz zamanı

Yuxarı sürətli axın olan AVM-lər hansı fəsadlar törədə bilər?

  • Lokal hiperhidratasiya
  • Hiperemiya
  • Xoralanma
  • Qanaxma
  • Kardial fəsadlar - böyük ölçülü və müalicə olunmayan hallarda

Diaqnostika üsulları hansılardır?

  • Rəngli dupleks müayinəsi
  • MRT
  • Angioqrafiya

Müalicə üsulları hansılardır?

  • Anadangəlmə AVM-də əksərən müalicəyə ehtiyac olmur
  • Konservativ
  • Cərrahi

İntervension radioloji terapiya nədir?

perkutan olaraq gətirici damarın embolizasiyası və yaxud köpük (foam) skleroterapiyası

Postembolizasion sindromun əlamətləri nədir?

  • Halsızlıq
  • Qızdırma
  • Leykositoz
  • Hiperkaliemiya
  • 24-48 saat ərzində baş verir və sitokinlərin azalması ilə paralel olaraq yox olur

Cərrahi müalicə üsulları hansılardır?

  • Kiçik səthi AVM-də birbaşa punksiya və daxilinə sklerozant yeritmək
  • Açıq cərrahi əməliyyat - qeyri-invaziv müalicə üsulları effekt vermədikdə