Xroniki fibroz tiroidit (Ridel tiroiditi) - Özət

Özət

Xronik fibroz tiroidit 1896-cı ildə İsveç cərrahı Ridel tə­rə­findən müəyyən edilmişdir. Bu çox nadir xəstəlikdir, vəzinin və ətraf toxumaların proqressivləşən sərt fibroz toxuma ilə əvəzlənməsi ilə xarakterizə olunur. Xəstəliyin etiologiyası bu günə qədər mə­lum deyil. Xəstəlik əsa­sən vəzinin bir payından başlayır, tədricən digər paya keçir, zəif inkişaf edir, hərarət reaksiyası və qanın dəyişiklikləri müəy­yən edilmir. Vəzinin funksiyasının müayinəsi zamanı 25% hallarda hi­po­tiroidizm aşkar edilir. Sonradan fibroz toxumanın proqressiv artması nəticəsində kompression sindrom artır.  Palpator sərt, hə­rə­kətsiz vəzi toxuması əllənir. Xəstələr  qayıdan qırtlaq sinirinin sı­xılması hesabına səsin xırıltılı olması, boyun nahiyəsinə təzyiqin tədricən artması, həmçinin traxeyanın və qida borusunun sı­xıl­ması nəticəsində tənəffüsün və udma aktının çətinləşmə­sin­dən şikayətlənirlər. Xəstəliyin klinik diaqnostikası onun nadir rast gəlməsi, dif­ferensiasiya olunmayan xərçəngə çox bənzəməsi, sitoloji müayinənin az informativ olması səbəblərinə görə olduqca çə­tin­dir. Bir qayda olaraq, Ridel tiroiditinin diaqnostikası intraope­ra­sion ekspress histoloji müayinə əsasında qoyulur. Cərrahi müalicəyə göstərişlərə vəzinin həcminin böyüməsi nə­ticəsində ətraf üzvləri, anatomik strukturları sıxması, onların dis­lokasiyası və funksional pozğunluqları, tənəffüs yolunun ob­st­ruksiyası, ağır gedişli disfagiya, bədxassəli şişlə differen­sia­si­ya­nın mümkünsüz olması aiddir.