Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyi Elmi-Tibbi Şurasının 6 dekabr 2018 tarixli 24 saylı və Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin 07.02.2019 tarixli F-66 saylı qərarı ilə “070101-Müalicə işi” ixtisası üzrə dərslik kimi təsdiq edilmişdir

Ağciyər transplantasiyası - Özət və Suallar

Özət

Yaşam keyfiyyətini və müddətini kəskin şəkildə azaldan obstruktiv və restriktiv ağciyər yetməzlikləri, pulmonar hipertenziya və infeksiyalar  pulmonar transplantasiyaya göstəriş təşkil edirlər. Aktiv siqaret çəkmə, ümumiyyətlə, sol ventrikulyar yetməzlik də tək ağciyər köçürülməsinə əks göstəriş sayılr. Ağciyərin tək payı, tək tərəfi, hər iki tərəfi, ürək-ağciyər kompleksi köçürülə bilər. Canlıdan köçürmələrdə ağciyərin bir payı köçürülə bilər. İmmunosupressiya adətən böyrəkdə olduğu kimi aparılır (yüksək induksiya, üçlü daimi müalicə). Əməliyyatdan sonra ən çox rast gəlinən spesifik ağırlaşmalara birincili qreft disfunksiyası, kəskin və xroniki rəddetmə, bronxial, damar və infeksion ağırlaşmalar aid edilir. Transplantasiyadan sonra 1 illik yaşama 78%, 5 illik yaşama 51% təşkil edir.

Ağciyər transplantasiyası üzrə ümumi suallar

N.Y.Bayramov, E.M.İsazadə, F.A.Qəhrəmanova

Suallar

Cavablar

Ağciyər köçürülməsinə göstərişlər nələrdir?

  • Xroniki obstruktiv ağciyər xəstəlikləri –XOAX (xroniki bronxit, emfizema)
  • Restriktiv xəstəlik (idiopatik pulmonar fibroz)
  • Pulmonar hipertenziya
  • Kistik fibroz, bronxoektaziya

Ən çox rast gələn göstəriş?

XOAX

Əks göstərişlər nələrdir?

  • Əməliyyata və immunosupressiyaya ümumi əks-göstərişlər (orqan və sistem yetməzlikləri, psixiatrik problemlər,  bədxassəli şişlər, infeksiyalar,)
  • Sol ventrikulyar yetməzlik.
  • Nisbi əks-göstərişlər - irəli yaş, ventilyatora bağlılıq, ağciyər infeksiyaları, kaxeksiya(BÇİ <16), piylənmə (BÇİ >30), böyrək disfunksiyası (kreatinin klirensi <50 ml/dəq), qaraciyər disfunksiyası (bilirubin >2 mq/dl),

Metodları hansılardır?

Ağciyər – ürək, iki ağciyər və tək ağciyər köçürülməsi

Ağırlaşmaları nələrdir?

Birincili qreft disfunksiyası

Kəskin və xroniki rəddetmə,

Bronxial, damar və infeksion ağırlaşmalar

Kəskin rəddetmənin əlamətləri nələrdir?

  • təngnəfəslik
  • yüksək hərarət
  • leykositoz
  • FEV və TVC azalması
  • arterial oksigen təzyiqinin azalması
  • rentgendə infiltratlar

Xroniki rəddetmənin əlamətləri nələrdir?

Obstruktiv bronxiolit

Uzaq nəticələri necədir?

1 illik yaşama 78%, 5 illik yaşama 51%