N.Y.Bayramov, R.A.Məmmədov
Tərifi
Öd yollarında qanın olmasına deyilir (qansızma və ya qanaxma nəticəsində)
Etiologiyası
- Yatrogenik zədələnmələr (40 – 60%)
- Qaraciyər travmaları (0.2- 0.3%)
- Öd daşları
- Şişlər
- Iltihabi xəstəliklər
- Damar xəstəlikləri
Klinika
Klassik triada:
- Sağ qabırğaaltı nahiyyədə ağrı
- Üst mədə - bağırsaq qanaxması əlamətləri
- Sarılıq
Massiv hemobiliya zamanı:
- Melena (90%)
- Hematomezis (60%)
- Öd sancısı (70%)
- Sarılıq (60%)
Diaqnostika
- Üst endoskopiya (Fater məməciyindən qanaxma) – 10 – 20% hallarda faydalı olur
- USM və ya KT (şiş və ya hematoma şübhəsi olan zaman)
- Arterial angiografiya (90% hallarda faydalı olur) – qızıl standart
- Xolangioqrafiya (öd yollarında qan laxtaların görünməsi)
Müalicəsi prinsipləri
- Qanaxmanın konservativ yolla dayandırılması
- Mexaniki sarılığın ləğv edilməsi
- Massiv hemobiliyalar zamanı – angioqrafiya və transarterial embolizasiya
- Cərrahi müalicə (konservativ terapiya effektsiz olduqda):
- Damarların liqasiyası
- Qaraciyər rezeksiyaları
- Şiş eksiziyaları və s.
BİLGEMİYA
Tərifi
Qan damarlarına ödün sızmasına deyilir. Bu da öd yollarındakı təzyiqin, hepatik və portal venalarda olan təzyiqdən yuxarı olduqda baş verir.
Səbəblər
- Yatrogenik travmalar
- Qaraciyər travmaları
- Öd daşları
Klinikası
- Kəskin artan sarılıq
- Sepsis
Diaqnostika
- Laborator olaraq düz bilirubinin artar, lakin AST və ALT normal olur
- ERCP (öd yollarında maneə və hipertenziya əlamətləri)
Müalicə prinsipləri:
- Öd yollarına stentlərin yerləşdirilməsi
- Sfinkterotomiya