Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyi Elmi-Tibbi Şurasının 6 dekabr 2018 tarixli 24 saylı və Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin 07.02.2019 tarixli F-66 saylı qərarı ilə “070101-Müalicə işi” ixtisası üzrə dərslik kimi təsdiq edilmişdir

Döş divarı - Özətlər və Suallar

Tietze sindromu - Özət və Suallar

Özət

Tietze sindromu qabırğa qığırdaqlarının döş sümüyü ilə birləşdikləri yerdə və ya döş sümüyü-körpücük oynağında aseptik iltihabına deyilir. Xəstəlik adətən 20-40 yaş arasındakı, yük daşıyan insanlarda çox ast gəlir. Ağrı və şişkinlik xarakterik əlamətləridir. Diaqnostikası üçün digər xəstəlikləri inkar etmək və görüntüləmə müayinələri etmək lazım gəlir. Müalicəsi əsasən konservativdir, effekt vermədikdə xondrektomiya əməliyyatı icra edilir.

 

Tietze sindromu üzrə suallar

N.Y.Bayramov, F.A.Qəhrəmanova

 

Suallar

Cavablar

Tietze sindromu nədir?

Qabırğa qığırdaqlarının döş sümüyü ilə birləşdikləri yerdə, döş sümüyü-körpücük oynağında aseptik iltihab

Səbəbi və ya risk faktorları nələrdir?

Ağır yük daşıma

Gediş xüsusiyyəti necədir?

Remisiya və kəskinləşmələrlə gedir

Klinik əlamətləri hansılardır?

Ağrı, şişkinlik, qızartı

Dəqiqləşdimək üçün hansı müayinələr lazımdır?

Rentgen, KT, MRT, USM

Laborator əlamətləri nələrdir?

Yoxdur

Görüntüləmə əlamətləri nələrdir?

Qabırğa qığırdağının strukturunda dəyişiklik – qalınlaşma, kirəcləşmə, periostal sahədə çöküntülər, qabırğanın bir qədər qalınlaşması, qabırğaarası sahənin daralması

Müalicə üsulları hansılardır?

Konservativ və cərrahi

Əməliyyata göstərişlər nələrdir?

Konservativ müalicənin effektsizliyi

Əməliyyat üsulları hansılardır?

Xondrektomiya

Mondor xəstəliyi - Özət və Suallar

Özət

Mondor xəstəliyi süd vəzinin və döş divarının səthi venoz damarlarının tromboflebitidir. Xəstəlik əsasən birtərəfli olur, daha çox 30-60 yaş arası qadınlarda görülür (75%), kişilərdə az görülür. 50-60%-i idiopatikdir, 40-50% xəstələrdə səbəb müəyyən olunur. Bu səbəblərə lokal travma, keçirilmiş süd vəzi cərrahiyyəsi, süd vəzi biopsiyası, süd vəzi xərçəngi, dar geyimlər, limfangit, radiasiya və qoltuqaltı tüklərin təmizlənməsi aiddir. Xəstəlik ani olaraq süd vəzidə əllənən şişkinlik, qızartı və ağrının olması ilə başlayır, simptomlar 2-8 həftə davam edir, tromboembolizm və başqa ağırlaşma vermir. Diaqnozu dəqiqləşdirmək üçün mammoqrafiya, USM, doppler USM istifadə olunur. Doppler USM-də damar(lar)da qan axınının olmaması xarakterik əlamətlərdir. Müalicəsi konservativdir. İsti kompres, antibiotik və ağrıkəsicilər verilə bilər.

 

Mondor xəstəliyi üzrə suallar

N.Y.Bayramov, F.A.Qəhrəmanova

 

Suallar

Cavablar

Mondor xəstəliyi nədir?

Süd vəzinin və döş divarının səthi venoz damarlarının tromboflebiti

Səbəbi və ya risk faktorları nələrdir?

50-60%-i idiopatikdir,

40-50% xəstələrdə səbəb – lokal travma, keçirilmiş süd vəzi cərrahiyyəsi, süd vəzi biopsiyası, süd vəzi xərçəngi, dar geyimlər, limfangit, radiasiya və qoltuqaltı tüklərin təmizlənməsi

Klinik əlamətləri hansılardır?

Süd vəzin bayır səthində şişkinlik, qızartı və ağrı

Dəqiqləşdimək üçün hansı müayinələr lazımdır?

Mammoqrafiya, doppler USM

Görüntüləmə əlamətləri nələrdir?

Doppler USM-dədamarlarda qan axınının olmaması

Müalicə üsulları hansılardır?

Konservativ (isti kompres, antibiotik və ağrıkəsici və s.)

Döş divarı törəmələri - Özət və Suallar

Özət

Döş divarının əzələ, sümük-qığırdaq və digər birləşdirici töxumlalardan bəd və xoşxassəli törəmələr inkişaf edə bilir. Lipoma ən çox rast gəlinən xoş xassəli, sarkoma isə bəd xassəli törəmələrdəndir. Diaqnozları adətən klinik, görüntüləmə və biopsiya ilə qoyulur, müalicələri üçün radikal rezeksiya tətbiq edilir.

 

Döş divarı törəmələri üzrə suallar

N.Y.Bayramov, F.A.Qəhrəmanova

 

Suallar

Cavablar

Döş divarı törəmələrinin hansı formaları var?

Xoşxassəli və bədxassəli

Xoşxassəli törəmələr hansılardır?

Lipoma, hemangioma, kavernoz limfangioma, xondroma, osteoma, eozinofil qranuloma, osteoblastoklastoma

Döş divarının ən çoxrast gələn xoş xassəli törəməsi hansıdır?

Lipoma

Klinik əlamətləri hansılardır?

Yumşaq konsistensiyalı, hərəkətli, palpasiyada ağrısız şişkinlik. Böyüməsi və damar-sinir dəstəsini sıxması nəticəsində ağrı yaran bilər.

Müalicə üsulları hansılardır?

Cərrahi – törəmənin sağlam toxuma sərhəddindən kəsilib xaric edilməsi

Bədxassəli törəmələr hansılardır?

Fibrosarkoma, osteosarkoma, xondro­sar­ko­ma, retikulosarkoma, angioleyomiosarkoma, hemangioperisitar sarkoma, metatsatik törəmələr

Klinik əlamətləri hansılardır?

Erkən mərhələdə simptomsuz.

Şişin böyüməsi ilə əlaqədar döş qəfəsində diskomfort, ağrı, qızdırma, iştahsızlıq, arıqlama, döş qəfəsinin deformasiyası

Dəqiqləşdimək üçün hansı müayinələr lazımdır?

Rentgen, KT, MRT, biopsiya.

Müalicə üsulları hansılardır?

Cərrahi müalicə, şüa və kimya terapiya

Döş divarı osteomieliti - Özət və Suallar

Özət

Döş sümüyü və qabırğaların ostemielitləri ən çox əməliyyatdan, az hallarda isə travma və yayılmalardan sonra baş verir. Diaqnozu klinik və görüntüləmə üsulları ilə dəqiqləşdirlir. Nekrektomiya və antibiotikoterapiya əsas müalicə tədbirləridir.

 

Döş divarı osteomieliti üzrə suallar

N.Y.Bayramov, M.G. Mahmudov, F.A.Qəhrəmanova

 

Suallar

Cavablar

Döş divarı osteomieliti nədir?

Döş sümüyü və qabırğaların iltihabı

Səbəbi və ya risk faktorları nələrdir?

Əməliyyat və travma

Klinik əlamətləri hansılardır?

Küt ağrı, qızartı, şişkinlik, müxtəlif xarakterli ifrazat, hətta sekvestrlərin xaric olması, qızdırma

Dəqiqləşdimək üçün hansı müayinələr lazımdır?

Rentgen, KT, MRT, fistuloqrafiya

Görüntüləmə əlamətləri nələrdir?

Sümüklərdə destruksiya, sekvestrlər

MRT – ətraf yumşaq toxumalarda olan dəyişiklik və fistulanı müəyyən edir.

Müalicə nədən ibarətdir?

Nekrektomiya, antibiotik

Ağciyər yırtığı - Özət və Suallar

Özət

Ağciyər yırtığı döş qəfəsi divarının anadangəlmə və ya qazanılmış defektlərindən ağciyər toxumasının kənara çıxmasına deyilir. Klinik olaraq tənəffüs hərəkətləri ilə ölçüsünü dəyişən dərialtı yumşaq kütlə kimi biruzə verir, diaqnozu rentgen və ya KT ilə dəqiqləşdirilir. Müalicəsi yüngül hallarda izləmə, ağır hallarda isə cərrahi bərpadır.

 

Ağciyər yırtığı üzrə suallar

N.Y. Bayramov, M.G. Mahmudov, F.A. Qəhrəmanova

 

Suallar

Cavablar

Ağciyər yırtığı nədir?

Ağciyər toxumasının təbii dəliklərdən və ya döş qəfəsi divarındakı patoloji defektlərdən dərialtına çıxması

Səbəbi və ya risk faktorları nələrdir?

Travma

Xəstəlik və ya cərrahi müdaxilə

Kəskin öskürək

Ağır fiziki iş

Döş divarının anadangəlmə deformasiyası

Steroidlərin xronik istifadəsi

Klinik əlamətləri hansılardır?

Öskürmə və asqırma zamanı kəskin ağrı

Dərin tənəffüsün çətinləşməsi və təngnəfəslik

Döş divarının müvafiq hissəsində həssaslıq, şişkinlik

Qızdırma

Dəqiqləşdimək üçün hansı müayinələr lazımdır?

Rentgen, KT

Laborator əlamətləri nələrdir?

Yoxdur

Müalicə üsulları hansılardır?

Konservativ (yataq rejimi, analgetik, antibiotik, öskürək əlehinə dərmanlar)

Əməliyyata göstərişlər nələrdir?

Böyük ölçülü yırtıqlar

Əməliyyat üsulları hansılardır?

Auto vəya allolastika