Özət
Hemotoraks plevra boşluğuna qan toplanmasıdır, döş divarı və döşdaxili orqanların, damarların zədələnməsi nəticəsində meydana gəlir. Kiçik (sinus səviyyəsindəki) hemotorakslar tənəffüsü ciddi pozmasa da, irinli plevrit və laxtalanmış hemotoraksla ağırlaşa bilər. Böyük və ya massiv hemotorakslar hemorragik şok və tənəffüs yetməzliyinə səbəb olur. Diaqnozu adətən klinik-görüntüləmə ilə qoyulur, punksiya və ya drenajda qanın görünməsi ilə dəqiqləşdirilir. Hemotoraksın ilkin müalicəsi plevral drenajdır, cərrahi müalicə massiv hemotorakslarda göstəriş sayılır (böyük damar zədələnmələri, davam edən qanaxmalar).
Hemotoraks üzrə suallar
N.Y.Bayramov, F.A.Qəhrəmanova
|
Suallar |
Cavablar |
|
Hemotoraks nədir? |
Plevral boşluğa qan toplanması |
|
Hansı formaları var? |
Səbəbinə görə – travmatik, postoperativ, bədxassəli törəmələr, ağciyər xəstəlikləri Dərəcəsinə görə – kiçik (sinus səviyyəsində), orta (ağciyəri sıxan), böyük (massiv) – şok törədən Ağırlaşmasına görə – laxtalanmış, irinləmiş, kapsullaşmış |
|
Səbəbi və ya risk faktorları nələrdir? |
Travma, əməliyyat, bədxassəli törəmələr, divararalığının destruktiv xəstəlikləri |
|
Patogenezi nədən ibarətdir? |
Döş divarının, döşdaxili orqanların və damarların zədələnməsi |
|
Gediş xüsusiyyəti necədir? |
Əksər hallarda kəskin gedişlidir, müalicə olunmazsa ağırlaşmalara səbəb olur. |
|
Ağırlaşmaları nələrdir? |
Şok, ağciyər yetməzliyi, irinli plevrit, laxtalanmış hemotoraks |
|
Klinik əlamətləri hansılardır? |
Ağrı, hipoventilyasiya (təngnəfəslik, perkutor kütlük, hipotenziya) və şok əlamətləri |
|
Hansı xəstələrdə şübhələnmək lazımdır? |
Bütün travmalı xəstələrdə |
|
Dəqiqləşdimək üçün hansı müayinələr lazımdır? |
Rentgen, USM və ya KT, punksiya |
|
Laborator əlamətləri nələrdir? |
Spesifik əlamətləri yoxdur. |
|
Görüntüləmə əlamətləri nələrdir? |
Plevral maye |
|
Digər müayinələrdə nə tapılır? |
Punksiya və ya drenajda qan |
|
Diaqnostik kriteriyalarını sadala? |
Klinik və görüntüləmə ilə plevral maye əlamətləri: təngnəfəslik, tənəffüs səslərinin eşidilməməsi, perkutor kütlük, Rentgen, USM və ya KT-də maye görünməsi Punksiya və ya drenajda qan |
|
Müalicə üsulları hansılardır? |
Plevral drenaj – ilkin müalicə |
|
Əməliyyata göstərişlər nələrdir? |
Börük və davam edən qanaxma (ilk drenajda 1500 ml-dən çox və ya saatda 200 ml-dən çox qanaxma) |
|
Əməliyyat üsulları hansılardır? |
Liqasiya, ağciyərə tikişlər və ya lobektomiya, pulmonektomiya |