Özət
Qısa bağırsaq sindromu bağırsağın geniş rezeksiyalarından sonra meydana çıxan ağır dərəcəli malabsorbsiyadır (sorulma çatmazlığıdır). Adətən rezeksiyadan sonra 100-120 sm-dən az nazik bağırsaq hissəsi qaldıqda ortaya çıxr. Xəstəlik əməliyyatdan sonrakı ilk günlərdə ağır diareya (gündə 2 l-dən çox) ilə təzahür edir, proqressiv arıqlama, steatoreya, dehidratasiya, elektrolit pozğunluqları, qanda proteinlərin miqdarının azlaması və kəskin zəiflik (halsızlıq) müşahidə edilir. Oral qidalanma diareyanı daha da artırır. Müalicə edilmədikdə qısa müddətdə letallığa səbəb olur. Diaqnoz klinik olaraq qoyulur - böyükhəcmli rezeksiyadan sonra ağır diareya və kəskin malnutrisiya. Müalicə mərhələləli xarakterlidir: erkən mərhələdə stabilləşdirmə, oral qidalanmanın kəsilməsi, parenteral qidalandırma və mədə sekresiyasını azaltma tədbirləri. Növbəti mərhələdə tədricən oral qidalandırma və bağırsaq regeneratorları başladılır, sonra parenteral qidalandırma kəsilir. Cərrahi müalicə adaptasiya baş verməyən xəstələrdə (enteroplastika və ya antiperistaltik əməliyyatlar), kateter sepsisi və qaraciyər çatmazlığı baş verən xəstələrdə göstərişdir (nazik bağırsaq transplantasiyası).
Nazik bağırsaq keçməzliyi üzrə suallar
N.Y.Bayramov, A.K.Səfiyeva, F.A.Qəhrəmanova
|
Suallar |
Cavablar |
|
Qısa bağırsaq sindromu nədir? |
Bağırsağın geniş rezeksiyalarından sonra meydana çıxan ağır dərəcəli malabsorbsiyadır |
|
Səbəbi və ya risk faktorları hansılardır? |
Geniş həcmli rezeksiya |
|
Patogenezi nədən ibarətdir? |
Sorulma səthinin azalması → diareya → bağırsaq möhtəviyyatı və su itkisi → kəskin su-elektrolit və qida defisiti |
|
Gediş xüsusiyyəti necədir? |
Diareya, adaptasiya və stabilləşmə mərhələləri ayırd olunur |
|
Ağırlaşmaları hansılardırr? |
Dehidratasiya Elektrolit pozğunluqları Kateter sepsisi Qaraciyər çatmazlığı Xolesistolitiaz Nefrolitiaz (hiperoksaluriya) Disbakterioz |
|
Klinik əlamətləri hansılardır? |
Əməliyyatdan sonrakı ilk günlərdə ağır diareya, proqressiv arıqlama, steatoreya, dehidratasiya, elektrolit pozğunluqları, qanda proteinlərin miqdarının azalması, kəskin zəiflik (halsızlıq) |
|
Hansı xəstələrdə şübhələnmək lazımdır? |
Geniş bağırsaq rezeksiyalardan sonra müvafiq klinik əlamətlər müşahidə olunan |
|
Laborator əlamətləri hansılardır? |
Malnutrisiya |
|
Diaqnostik kriteriyalarını sadala? |
Böyükhəcmli rezeksiyadan sonra ağır diareya və kəskin malnutrisiya |
|
Müalicə üsulları hansılardır? |
Konservativ tədbirlər (dəstək xarakterli) və cərrahi |
|
Əməliyyata göstərişlər hansılardır? |
Adaptasiya baş verməyən xəstələr |
|
Əməliyyat üsulları hansılardır? |
Enteroplastika - bağırsağı uzatma və ya genişləndirmə Antiperistaltik əməliyyatlar Nazik bağırsağın transplantasiyası |