Özət
Kor ilgək və ya durğun bağırsaq sindromu nazik bağırsaqda bakteriyaların çox artması ilə (bakteriyaların miqdarı >105/ml) əlaqədar meydana çıxan funksional pozğunluqlar (diareya, steatoreya) və malabsorbsiyadır. Cərrahi (striktur, divertikul, bağırsağın kor seqmenti, fistul) və qeyri-cərrahi səbəblərlə (durğunluq, immun çatmazlıq) əlaqədar baş verə bilir. Adətən diareya və steatoreya əlamətləri ilə büruzə verir, qida azlığı olur (arıqlama, avitaminoz, anemiya və s). Diaqnostika üçün bağırsaq florası və malbasorbsiya göstəriciləri yoxlanılır, görüntüləmə müayinələri (KT, endoskopiya) göstərişdir. Bağırsaqda bakteriyaların çoxalması, malabsorbsiya əlamətləri, bağırsaq xəstəliyinin təsdiqi və diareya törədən digər səbəblərin inkarı (osmotik, sekretor, iltihab, hipermotorika) ilə ilə diaqnoz dəqiqləşdirlir. Müalicəsi üçün malabsorbsiya aradan qaldırıldıqdan sonra səbəbə yönəlik cərrahi və ya konservativ tədbirlər həyata keçirilir.
Kor ilgək sindromu üzrə suallar
N.Y.Bayramov, A.K.Səfiyeva, F.A.Qəhrəmanova
|
Suallar |
Cavablar |
|
Kor ilgək / durğun bağırsaq sindromu nədir? |
Nazik bağırsaqda bakteriyaların çoxalması ilə (bakteriyaların miqdarı >105/ml) əlaqədar meydana çıxan funksional pozğunluqlar (diareya, steatoreya) və malabsorbsiya |
|
Səbəblər və ya risk faktorları hansılardır? |
|
|
Patogenezi nədən ibarətdir? |
Cərrahi və ya qeyri-cərrahi səbəblər → bağırsaqda “antibakterial mexanizmlər”in zəifləməsi → bakteriyaların çoxalması → bağırsaq epitelinin zədələnməsi, həzm və sorulmanın pozulması → malnutrisiya, sepsis |
|
Gediş xüsusiyyəti necədir? |
Malabsorbsiya → malnutrisiya→ böyrək daşları → böyrək çatmazlığı→ sepsis |
|
Ağırlaşmalar hansılardır? |
Malnutrisiya Sepsis Böyrək daşları və yetməzliyi |
|
Klinik əlamətlər hansılardır? |
Malabsorbsiya əlamətləri: Diareya Steatoreya Meqablastik anemiya (B12 vitamini çatmazlığı) Hipokalsiemiya |
|
Hansı xəstələrdə şübhələnmək lazımdır? |
Malabsorbsiya əlamətləri olan |
|
Dəqiqləşdimək üçün hansı müayinələr lazımdır? |
KT, endoskopiya (biopsiya ilə), B12 vitamininin sorulması testi (Shilling testi), nəcisdə yağların, qanda kasliumun miqdarını təyini, nəfəsdə nişanlanmış 14C-D-ksilozanın təyini |
|
Laborator əlamətləri hansılardır? |
Steatoreya, Bağırsaqda bakteriya çoxalması, B12 defisiti, hipokalsiemiya |
|
Diaqnostik kriteriyalarını sadala? |
Malabsorbsiya əlamətləri Bağırsaqda bakteriya çoxalması Bağırsaq patologiyası (cərrahi və digər) |
|
Müalicə üsulları hansılardır? |
Konservativ (etiotrop, antibiotikoterapiya, antidiareya, nutritiv) və cərrahi |
|
Əməliyyata göstərişlər hansılardır? |
Cərrahi səbəblər |
|
Əməliyyat üsulları hansılardır? |
Müvafiq cərrahi əməliyyat : divertikul-, fistulektomiya, kor ilgəyin, strikturun, törəmənin aradan qaldırılması və s. |