Qida borusunun divertikulları - Özət və Suallar

Özət

Qida borusu divarının bir qatının və ya bütün qatlarının kisəşəkilli kənara çıxması (qabarması) divertikul adlanır. Divertikulun iç səthi epitel toxuması ilə örtülü olur. Divar zəifliyi və distal hissədə maneə divertikulun əmələ gəlməsində mühüm rol oynayır. Divertikullar qida borusunun yuxarı (Zenker divertikulu), orta və aşağı (epifrenik divertikul) hissələrində çox rast gəlir. Xəstəlik erkən mərhələlərdə asimtomatik ola bilir, böyüdükdə disfagiya, requrgitasiya, ağızdan pis iy gəlməsi əlamətləri ilə büruzə verir. Uzunmüddətli divertikullar iltihab, böyüyüərək ətraf orqanları sıxma, hətta perforasiya törədə bilirlər. Diaqnoz kontrastlı müayinələrlə qoyulur. Müalicə əsasən cərrahidir (divertikulektomiya, distal miotomiya).

Divertikullar üzrə suallar

N.Y.Bayramov, A.Səfiyeva, Ş.Məmmədova

Suallar	Cavablar
Ezofaqus divertikulu nədir?	Ezofaqus divarının bir qatının və ya bütün qatlarının kisəşəkilli bayıra qabarmasıdır.
Hansı növləri var?	Lokalizasiyasına görə: Farinqoezogeal (Zenker); Midezofageal (parabronxial); Epifrenik; Mexanizminə görə: Həqiqi və ya traksion; Yalançı və ya pulsion
Ağırlaşmaları hansılarıdır?	Ətraf orqanları sıxmır; Divertikulit; Perforasiya; Fistul;
Zenker divertikulu nədir?	Ezofaqusun boyun hissəsinin arxa divarından çıxan divertikul
Səbəbi və ya risk faktorları hansılardır?	Yuxarı sfinkterin spazmı və ya yuxarı sfinkter ilə udlaq əzələləri arasında koordinasiyanın pozulması
Klinik əlamətləri hansılardır?	Disfagiya; Requrgitasiya; Boyunda udma səsi; Ağızdan kif iyi gəlməsi; Reflüks əlamətləri
Hansı xəstələrdə şübhələnmək lazımdır?	Yuxarıdakı klinik əlamətlər olan və boyunun palpasiyası zamanı xışıltı aşkar edilən xəstələrdə
Dəqiqləşdimək üçün hansı müayinələr lazımdır?	Kontrastlı Rh-qrafiya; KT; Endoskopiya (çox ehtiyatla)
Görüntlüləmə əlamətləri hansılardır?	Kontrast məhlulunn divertikul nahiyəsində toplanması
Digər müayinələrdə nə tapılır?	Manometriyada üst sfinkterin tonusunun artması, udlaq və yuxarı sfinkterin diskoordinasiyası
Diaqnostik kriteriyaları hansılardır?	Klinik əlamətlər; Divertikulun Rentgenoqrafik görünməsi; Manometriyada hipertonus və ya diskordinasiya
Müalicə üsulları hansıdır?	Cərrahi
Əməliyyata göstərişlər hansıdır?	Simptomatik divertikul
Əməliyyat üsulları hansılardır?	Miotomiya; Divertikulektomiya və miotomiya; Endoskopik stapler; Reflüks əməliyyatı
Qida borusunun orta divertikulu nədir?	Ezofaqusun döş hissəsinin traxeya bifurkasiyasına yaxın nahiyəsindən çıxan divertikuldur
Rastəlmə tezliyi nə qədərdir?	Ezofaqusun ən çox rast gələn divertikuludur
Səbəbi və ya risk faktorları hansılardır?	Divararalığının qranulomatoz xəstəlikləri – vərəm, histoplazmoz; Divararalığı limfoadenopatiyaları; Sarkoidoz;
Klinik əlamətləri hansılardır?	Asimptomatik; Disfagiya; Requrgitasiya; Döş qəfəsində ağrılar
Hansı xəstələrdə şübhələnmək lazımdır?	Klinik əlamətləri olan və divararalığı xəstəlikləri keçirmiş xəstələrdə
Dəqiqləşdimək üçün hansı müayinələr lazımdır?	Kontrastlı Rh-qrafiya; KT; Endoskopiya (xüsusi ehtiyatla)
Görüntlüləmə əlamətləri hansılardır?	Kontrast məhlulun divertikul nahiyəsində toplanması
Diaqnostik kriteriyaları hansılardır?	Klinik əlamətlər; Rentgenoqrafik və ya KT müayinəsində divertikulun görünməsi; Manometriyada aşağı sfinkterin normal tonusu
Müalicə üsulları hansılardır?	Müşahidə; Cərrahi
Əməliyyata göstəriş hansıdır?	Simptomatik divertikul
Əməliyyat üsulları hansıdır?	Divertikulektomiya
Epifrenik divertikul nədir?	Ezofaqusun aşağı sfinkterinin üstündə divarın kənara kisəşəkilli qabarmasıdır
Rastəlmə tezliyi nə qədərdir?	Bütün ezofaqus divertikullarının 10 %-ni təşkil edir
Patogenezi nədən ibarətdir?	Axalaziya, diffuz spazm, hiatal yırtıq və striktura nəticəsində mənfəzdaxili təzyiq artması nəticəsində selikli və selikaltı qat kənara qabarır.
Klinik əlamətləri hansılardır?	Asimptomatik; Disfagiya; Requrgitasiya; Döş qəfəsində ağrılar
Hansı xəstələrdə şübhələnmək lazımdır?	Klinik əlamətləri və distal ezofaqus strikturu olan xəstələrdə
Dəqiqləşdimək üçün hansı müayinələr lazımdır?	Kontrastlı Rh-qrafiya; KT; Endoskopiya (xüsusi ehtiyatla)
Görüntlüləmə əlamətləri hansıdır?	Kontrast məhlulun divertikul nahiyəsində toplanması
Digər müayinələrdə nə tapılır?	Manometriya – aşağı sfinkterin tonusunun artması və ya dismotorika
Diaqnostik kriteriyaları hansılardır?	Klinik əlamətlər; Rentgenoqrafiya və ya KT müayinələrində divertikulun görünməsi; Manometriyada hipertenziv dismotorika
Müalicə üsulları hansıdır?	Cərrahi
Əməliyyata göstəriş hansıdır?	Simptomatik divertikul
Əməliyyat üsulları hansılardır?	Divertikulektomiya; Miotomiya; Hissəvi fundoplikasiya
Bir cümlə ilə divertikul?	Divertikul malignizasiya törətmir, lakin əməliyyat tələb edir.

Qida borusu xəstəlikləri - Özətlər və Suallar Baxış sayı: 17367