Qida borusu perforasiyası - Özət və Suallar

Özət

Ezofaqusun perforasiyası QB-nun divarının müxtəlif səbəblərdən deşilməsidir. Əksər hallarda yatrogen səbəblərlə əlaqədar baş verir (nazoqstral zond, endoskopiya, buj, stent yeridilməsi, əməliyyat zamanı və s.). Lakin barotravma, qida borusunun xəstəlikləri, yad cisimlərlə zədələnmələri və travmalar da perforasiyaya səbəb ola bilərlər. Xəstəlik kəskin şəkildə, ağrılar və disfagiya əlamətləri ilə təzahür edir, qısa zamanda təngənəfəslik və sepsis meydan çıxıir. Adətən ağır gedişlidir, erkən və yetərli müalicə olunmazsa ölüm ehtimalı artır. Diaqnozu dəqiqləşdimək üçün kontrastlı müayinələr, KT və endoskopiya edilir. Klinik əlamətlərlə yanaşı kontrastın ekstravazasiyayası, KT-də ezofaqusətrafı maye və (və ya) hava, endoskopiyada iltihab və perforasiya patoqnolik əlamətlərdir. Erkən cərrahi müalicə əsas yer tutur (birincili tikiş, perkutan drenaj, izolyasiya, ezofaqoektomiya və digər). Dəstək müalicəsi və antibiotikoterapiya lazım gəlir. Göstərişə görə stent qoyula bilər.

Qida borusu perforasiyası üzrə suallar

N.Y.Bayramov, A.Səfiyeva, Ş.Məmmədova

Suallar	Cavablar
Ezofaqus perforasiyası nədir?	Ezofaqusun divarının deşilməsidir
Rastəlmə tezliyi nə qədərdir?	Servikal - 40-60%, torakal - 40-50%, abdominal - 10%
Səbəbi və ya risk faktorları hansılardır?	Yatrogen; Barotravma; Ezofaqus xəstəlikləri; Posttravmatik; Yad cisimlə zədələnmə
Patogenezi nədən ibarətdir?	Xarici – posttravmatik və əməliyyat zamanı; Daxili – yatrogen, barotravma, ezofaqusun üzvi xəstəlikləri ilə əlaqəli, yad cisimlə zədələnmə
Gediş xüsusiyyəti necədir?	Ağır gedişlidir, müalicə olunmazsa letallığa səbəb olur
Ağırlaşmaları hansılardır?	Abses; Fleqmona; Kəskin plevrit, kəskin peritonit; İrinli mediastenit; Piopnevmotoraks (empiema); Sepsis
Klinik əlamətləri hansılardır?	Ağrılar; Disfagiya; Təngnəfəslik; Yüksək hərarət; Obyektiv müayinədə krepitasiya, emfizema, şişkinlik
Hansı xəstələrdə şübhələnmək lazımdır?	Müdaxilə, travma və əmliyyatlardan sonra ağrılar və disfagiya olan xəstələrdə
Dəqiqləşdimək üçün hansı müayinələr lazımdır?	Kontrastlı Rh-qrafiya; Ezofaqoskopiya; Kontrastlı KT
Görüntlüləmə əlamətləri nələrdir?	Ezofaqusun ətrafında sərbəst hava (maye) görünməsi; Kontrastın ekstravazasiyası
Diaqnostik kriteriyaları hansılardır?	Klinik əlamətlər; Kontrastlı müayinələrdə ekstravazasiya; KT-də ezofaqusətrafı maye və (və ya) hava; Endoskopik müayinədə perforasiya və iltihab;
Müalicə üsulları hansılardır?	Cərrahi; Endoskopik (stent yerləşdirilməsi); Perioperativ konservativ - oral qidalanmanın dayandırılması, geniş spektrli antibiotik, su-elektrolit balansına nəzarət, kardiorespirator dəstək
Əməliyyata göstəriş hansıdır?	Perforasiyanın olması
Əməliyyat üsulları hansılardır?	Dəliyin tikilməsi; Drenaj; Rezeksiya; İzolyasiya (diversiya, defunksiya)
Proqnoz necədir?	Cərrahi əməliyyat edilməsə pisdir

Qida borusu xəstəlikləri - Özətlər və Suallar Baxış sayı: 19094