Qida borusunun bədxassəli törəmləri - Özət və Suallar

Suallar

Cavablar

Ezofaqusun bədxassəli törəmələri arasında hansı ən çox rast gəlir?

Yastı hüceyrəli xərçəng və  adenokarsinom

Rastəlmə tezliyi nə qədərdir?

Bütün kanserlərin 1-5%-i, QİS-in kanserlərinin 7%-i

Hansı klinik formaları var?

• Yastı hüceyrəli xərçəng;
• Adenokarsinom
• Digər

Hansı mərhələləri var?

I - selikli qişaaltı qat

II - bütün qatlar+ regional limfa düyünləri

III - ətraf piy toxuması + limfa düyünləri

IV-– uzaq metastazlar

Risk faktorları hansılardır?

Adenokarsionamların risk faktorları:

• Barrett ezofaqusu;
• QERX;
• Piylənmə;
• Siqaret çəkmə

Yastı hüceyrəli xərçəngin risk faktorları:

• Siqaret çəkmə;
• Alkohol;
• Nitrozaminli qidalar;
• A, C, E vitamini, riboflavin və Zn çatmazlığı;
• Daimi qaynar maye (çay, qəhvə, duru yeməklər) qəbulu;
• İnsan papilloma virusu;
• Plummer – Winson sindromu;
• Tilozis (keratodermiya);
• Axalaziya;
• Yanıqlar

Patogenezi nədən ibarətdir?

Dəqiq məlum deyil

Gediş xüsusiyyəti necədir?

Selikli qişadan başlayaraq ətraf toxumalara qədər yayılır və proqressivləşir

Ağırlaşmaları hansılardır?

• Qida qəbulunun azlığı (iştahsızlıq);
• Aspirasion pnevmoniya;
• Traxeobronxial fistul

Klinik əlamətləri hansılardır?

• Asimptomatik;
• Disfagiya (proqressivləşən);
• Odinofagiya;
• Qıcqırma;
• Requrgitasiya;
• Qanqusma;
• Atipik əlamətlər – öskürək, səsin dəyişməsi, daimi ağrı, qanaxma

Hansı xəstələrdə şübhələnmək lazımdır?

Klinik əlamətlər, anamnezdə Barrett ezofaqusu, yanıq, striktur, axalaziya, Rh – qrafiya və ya KT-də QB-nin törəməsi, daralması, fistul olan xəstələrdə

Dəqiqləşdimək  üçün hansı müayinələr lazımdır?

• Endoskopiya;
• Biopsiya

Diaqnostik kriteriyaları hansılardır?

• Disfagiya, odinofagiya, arıqlama, qanaxma, yeməkdən sonra öskürək, səs dəyişiklikləri;
• Endoskopik müayinədə törəmə;
• Biopsiya materilında bədxassəli törəmə aşkar edilməsi (histoloji)

Mərhələni təyin etmək üçün hansı müayinələr lazımdır?

• Endoskopik USM;
• KT;
• PET

Müalicə üsulları hansılardır?

• Cərrahi;
• Endoskopik mukozal rezeksiya (T₁);
• Kimyaterapiya - adenokarsinom;
• Şüa müalicəsi - yastı hüceyrəli xərçəngdə (palliativ)
• Palliativ:
  • Şüa- və kimyəvi dərman müalicəsi;
  • Yan – yol əməliyyatları (hazırda az istifadə olunur);
  • Ezofaqus stentləri (hazırda çox tətbiq edilir);
  • Lazer şüaları ilə rekanalizasiya

Əməliyyata göstərişlər hansılardır?

Rezektabel törəmə:

• Törəmənin yaxın orqanlara yayılması yoxdur;
• Törəmənin distant yayılmaları yoxdur;
• Xəstədə ağır yanaşı xəstəliklər yoxdur;

Əməliyyat üsulları hansılardır?

• Total ezofaqoektomiya və servikal anastomoz ;
• Subtotal ezofaqoektomiya və intratorakal anastomoz;
• Ezofaqoqastroektomiya və distal yarıda anastomoz qoyulması – distal adenokarsinomlarda

Proqnoz necədir?

Erkən mərhələlərdə 5-illik yaşam göstəricisi 20-30%, gec mərhələlərdə ortalama yaşam 6 ay-1 il