Özət
Fokal nodulyar hiperplaziya (FNH) qaraciyərdə damar malformasiyası ətrafında normal hepatositlərin çoxalmasından əmələ gələn regenerator düyündür, neoplastik proses sayılmır. Xəstəlik adətən simptom törətmir, təsadüfi müayinələrdə tapılır, nadir hallarda böyüyərək sıxmaya bağlı əlamət torədər. Əsas klinik əhəmiyyəti bədxassəli şişlərdən ayırmanın lazım olmasıdır ki, bu da atipik variantda çox rast gəlir. Dianostikası üçün standart tomoqrafiyadan başqa hepatositar kontrastlı MRT lazım gəlir, mərkəzində çarxşəkilli şaxələnmiş arteriya, mərkəzi çapığın olması, çapıqətrafı homogen görünmə, arterial fazada hipervaskulyar, venoz fazada izo və ya zəif hiper görünmə, hepatositar kontrastı gec buraxma xarakterik əlamətləridir. FNH-ı müşahidə etmək məsləhətdir, böyümə göstərən, ciddi simptomlar törədən və bədxassəli şişlərdən fərqləndirilməsi mümkün olmayan hallarda rezeksiya edilə bilər.
Fokal nodulyar hiperplaziya (FNH) üzrə suallar
N.Y.Bayramov, A.K.Səfiyeva, Ş.Ə.Məmmədova
|
FNH nədir? |
Xoş xassəli qaraciyər törəməsidir |
|
Histologiyanı necədir? |
Damar ətrafında normal hepatositlər və öd axarı (adenomada öd axarı yoxdur) olur. |
|
Hansı yaşlarda daha çox rast gəlinir? |
40 yaşlarında |
|
Risk faktoru? |
Qadın cinsi |
|
Bu törəmə kontraseptiv dərmanların qəbulu ilə əlaqəldirmi? |
Az əlaqəlidir |
|
Diaqnoz necə qoylur? |
MRT və ya KT |
|
Xarakterik görüntüləmə əlaməti nədir? |
“Mərkəzi çapıq” və çarxşəkilli mərkəzi arteriya |
|
Ağırlaşması nədir? |
Nadir hallarda böyüyərək ərtafa təzyiq və qanaxma verə bilər, kanser riski yoxdur. |
|
Müalicəsi necədir? |
Asimptomatik hallarda izləmə, simptomatikdirsə və ya kanserdən fərqləndimək mümükün deyilsə rezeksiya və ya embolizasiya. |
|
FNH –da nəyə görə embolizasiya aparılır? |
FNH adətən bir böyük arteriya ilə qidalanır. |